Kanada to kraj niezwykle zróżnicowany, zarówno pod względem klimatu i ukształtowania terenu, jak i ludności zamieszkującej te tereny. Dlatego też nie sposób mówić o Kanadzie i jej kuchni jako o tworze spójnym i jednolitym. To kraj wielokulturowy, barwny i interesujący pod każdym względem. Oczywiście można znaleźć cechy wspólne dla określonych terenów, z uwzględnieniem podziału na północ, południe, wschód i zachód. Jednak zarówno większe miasta, jak i tereny wiejskie kryją w sobie unikalne produkty, charakterystyczne tylko dla nich i wyróżniające je spośród innych domostw rozsianych po całej Kanadzie. Z pewnością można zaryzykować stwierdzenie, że Kanadyjczycy lubują się w produktach naturalnych, domowej produkcji oraz rozgrzewających, cenionych podczas chłodnych, zimowych dni.
Natura w tym rejonie świata ma wiele twarzy. Na północy Kanady panuje klimat subarktyczny i arktyczny, w związku z tym rzadko uprawia się tutaj warzywa czy owoce. Bazuje się raczej na produktach, które można długo przechowywać. Tutejsza dieta opiera się na tradycjach kulinarnych Inuitów, pierwotnych mieszkańców tych terenów. Dieta ta bogata jest w białko i tłuszcz zwierząt takich jak łosie, bizony, foki i morsy. Południowa Kanada ma klimat umiarkowany i żyzne gleby, na których rosną rozmaite warzywa, owoce i zioła. Od wschodu i zachodu kraj oblewają wody oceanów - w kuchni obszarów przybrzeżnych królują dania z ryb i owoców morza. W zależności od ludności, jaka osiedliła się w danym regionie, spotyka się różne wpływy kulturowe i kulinarne, które sięgają czasów kolonizacji Kanady przez XV-wieczne potęgi światowe - Francję i Wielką Brytanię. Kuchnia kanadyjska łączy elementy kuchni tubylców, czyli Indian i Inuitów, oraz pierwszych osadników z Europy - Francuzów i Brytyjczyków - i wszystkich późniejszych imigrantów, m.in. Skandynawów, Włochów, Ukraińców, Polaków, Japończyków i Chińczyków. Każdy z tych narodów przemycił do tutejszej kuchni coś smacznego. Dodatkowo bliskość Stanów Zjednoczonych ma niezaprzeczalny wpływ na tutejsze kulinaria. Z połączenia charakterystycznych tylko dla Kanady składników, takich jak syrop klonowy i wszelkie rodzaje borówek i jagód oraz rzadko spotykane w innych częściach świata gatunki ryb i mięs (np. z bizonów i łosi), wyłania się kuchnia będąca wynikiem eksperymentów i niezwykle ciekawych zestawień smakowych. Kanada dzieli się na 10 prowincji i trzy terytoria związkowe. Do Kanady wschodniej, tzw. atlantyckiej, zaliczamy Nową Fundlandię i Labrador, Nowy Brunszwik, Nową Szkocję i Wyspę Księcia Edwarda. Kanada centralna to francuski Quebeck i brytyjskie Ontario ze stolicą kraju w Ottawie. Do Kanady zachodniej należy Kolumbia Brytyjska, Manitoba, Alberta oraz Saskatchewan. Natomiast Kanada północna to trzy terytoria: Nunavut, Jukon oraz Terytoria Północno-Zachodnie. Każde z nich kryje swoje kulinarne receptury, nieraz dość zaskakujące i niespotykane.
KANADA ZACHODNIA
Kolumbia Brytyjska - ze stolicą w Victorii, to najdalej wysunięta na zachód prowincja Kanady. Najliczniej odwiedzane przez turystów jest tutejsze miasto Vancouver, które charakteryzuje się wielką różnorodnością kuchni: od wschodnio-azjatyckiej, poprzez europejską, aż po typowo amerykańską. Klimat w tej części regionu jest dość umiarkowany, a to dzięki wpływom Pacyfiku. Od północy Kolumbia Brytyjska oddzielona jest górami skalistymi, które odgradzają ją od mroźnego powietrza z północy. Bliskość Pacyfiku ma wpływ także na wilgotność tutejszego powietrza, oraz często występujące deszcze. Bliskość oceanu decyduje nie tylko o pogodzie, ale także o tym, co króluje na tutejszych talerzach. Jak łatwo się domyślić, bogactwo morskich stworzeń jest tu niemal nieograniczone. Występuje tu wspaniały łosoś pacyficzny, dorsz, sola oraz mnóstwo skorupiaków, z których przygotowuje się świeże i smaczne dania. W Vancouver, które nazywane jest miastem restauracji i smakoszy, można skosztować wielu przysmaków. Dobrze przyjęła się tu kuchnia japońska i chińska. W tutejszym Chinatown serwowane są oryginalne dania kuchni chińskiej. Niemal na każdym rogu znajdują się sushi bary. Japońscy kucharze bazują w dużej mierze na składnikach dostępnych na miejscu, gdyż są one tak dobrej jakości, że nie trzeba sprowadzać ich z Tokio. Co ciekawe, wiele dań kuchni ulicznej, jak hamburgery czy przekąski, ma w swoim składzie typowo japońskie dodatki. Powstała tu nawet charakterystyczna odmiana hot-doga zwanego japa-dog. W jego skład, poza klasyczną kiełbaską i bułką, wchodzi chrzan wasabi, japońska rzodkiew dajkon i wodorosty. Są tak smaczne, że specjalnie dla nich tłumnie przyjeżdżają tu turyści. W głębi prowincji przygotowuje się dania w stylu brytyjskim, bazujące na dziczyźnie i treściwych składnikach, które doskonale sprawdzają się podczas dość chłodnych zim. Przykładem może być np. bardzo kaloryczne śniadanie logger’s breakfast, na które składają się 3 jajka, szynka, bekon, kiełbaski i placki. Kolumbia Brytyjska jest znana również ze swoich win. Podobnie jak w Ontario, panują tu warunki sprzyjające uprawie winorośli.
W Albercie dominuje wołowina, ceniona na całym świecie. Bazuje się też na mało wyszukanych warzywach - marchwi i fasoli - będących składnikiem gulaszu. W Albercie rośnie wiele odmian jagód, które dodaje się do ciast. Jagody stosowane są też do wyrobu konfitur i sosów, które stanowią doskonały dodatek do mięs. W tutejszych lasach występuje też bogactwo grzybów, takich jak np. kurki i smardze, uważane za rarytas i będące składnikiem wielu dań. Jeśli chodzi o mocniejsze napoje, które mogą stanowić zwieńczenie posiłku, wyróżnić należy drinka o nazwie Ceasar, który został wynaleziony w Calgary. Wzorowany jest on na drinku Krwawa Mary i ma podobny skład z jednym wyjątkiem - wywarem z małży. Ten dodatek niektórych może nieco zniechęcić, ale ma też swoich wiernych wielbicieli. Saskatchewan - ze stolicą w Reginie, to rejon pierwotnie zamieszkany przez Inuitów i Indian. Z czasem przybyli tu osadnicy z Europy: Niemcy, Anglicy, Szkoci, Irlandczycy, Ukraińcy, Francuzi, Polacy i Szwedzi, tworząc istny tygiel kulturowy. Dlatego też w tutejszych domach i restauracjach serwuje się m.in. polskie pierogi, gołąbki z kapusty czy krokiety z dodatkiem grzybów. Wszechobecne są także rozmaite jagody, a najbardziej ceniona jest jagoda saskatoon, dodawana niemalże do wszystkich rodzajów dań, począwszy od dziczyzny, a skończywszy na ciastach. Tutejsi mieszkańcy stosują ją także w celach leczniczych. Specjalnością kuchni regionu jest chleb domowy z dodatkiem maku. Podobna mieszanka kulturowa występuje w Manitobie - kolejnej z prowincji Kanady. Miasto Winnipeg - stolica regionu - to skupisko najrozmaitszych kultur i kuchni. Na niemal każdym rogu serwuje się potrawy żydowskie (np. bajgle), włoskie, chińskie, japońskie (sushi) i ukraińskie (barszcz). W dzielnicy francuskiej królują tarty i zupy-kremy (np. zielonego groszku). Podczas festiwalu Taste of Winnipeg można skosztować tutejszych przysmaków. W tradycyjnej kuchni często stosuje się dodatki w postaci dzikiego ryżu, ryb i czarnych jagód. Im dalej na północ, tym potrawy stają się bardziej treściwe. Bazują głównie na dziczyźnie, mięsie bizonów oraz na wszelakich zbożach. Tubylcy jedzą też mięso niedźwiedzie i bobrze ogony, lecz nie każdy jest w stanie przekonać się to tego rodzaju rarytasów.
KANADA CENTRALNA
Quebec ze stolicą w Montrealu serwuje typowo francuskie dania, z domieszką kanadyjskiej nuty. Wśród typowych potraw należy wymienić: cassoulet, tourtiere (ciasto z mięsnym farszem) i pieczoną fasolę. Słodkim przysmakiem jest sucre a la creme, czyli miękkie kwadraciki przygotowane ze skondensowanego mleka, masła, odrobiny alkoholu oraz syropu klonowego, bez którego wiele kanadyjskich potraw nie mogłoby istnieć. W Quebecu syrop klonowy dodaje się zarówno do dań słodkich, jak i słonych. Specjalnością jest szynka wędzona z dodatkiem syropu oraz tarta z syropem klonowym. Serwuje się drinka o nazwie caribou, złożonego z wódki, wina oraz syropu klonowego. Ontario to bogactwo naturalnych owoców i warzyw oraz winorośli, z której wytwarzane są znakomite wina. Kuchnia Ontario, dzięki mnogości jezior, obfituje w rozmaite gatunki ryb słodkowodnych. Bazuje na naturalnych i świeżych składnikach. Tutejsi kucharze uchodzą za jednych z najlepszych na świecie. Słynnym daniem, które chętnie jada się na deser, są tarty maślane z dodatkiem orzechów pekan oraz rodzynków i syropu klonowego.
KANADA WSCHODNIA (ATLANTYCKA)
Tutejszą kuchnię charakteryzuje bogactwo potraw z ryb, owoców morza oraz morskich ssaków. Cała wschodnia część Kanady znajduje się pod wpływem kuchni angielskiej, szkockiej i irlandzkiej. W Nowej Szkocji serwuje się dania popularne na Wyspach Brytyjskich: chowdery (gęste zupy z ryb owoców morza), zapiekane ostrygi, faszerowane kraby, homary oraz wszelkiego rodzaju zapiekanki na bazie ziemniaków, ryb i śmietany. Nie brak inspiracji kuchnią szkocką i niemiecką, czego szybko można się domyślić, czytając nazwy dań: Lunenburg sausage czy solomon gundy. Z trunków należy wymienić miejscowe piwo wytwarzane w Nowej Szkocji, serwowane z pikantnymi kiełbaskami. Popularne jest także danie o nazwie rappie pie, czyli zapiekanka z tartych ziemniaków, mięsa i cebuli. W kuchni Nowej Fundlandii i Labradoru popularne są potrawy z ryb i owoców morza. Serwuje się też dania z mięsa fok. Jak przystało na rybacki region, jada się gulasze rybne, ciasta rybne i wiele dań na bazie dorsza. Jednym z nich jest fisherman’s brewis, czyli solony dorsz podawany z twardym herbatnikiem albo sucharem. Innym tradycyjnym posiłkiem w Nowej Fundlandi jest jigg’s dinner, na który składa się solona wołowina, gotowana kiełbasa oraz pudding z groszku – to danie treściwe i dobre na chłodne dni. Natomiast na Wyspie Księcia Edwarda, która jest już ostatnią z trzech atlantyckich prowincji, widoczny jest wpływ kuchni brytyjskiej w postaci licznych dań mięsnych: steków, gulaszy, puddingów z dodatkiem podrobów i żeberek przyrządzanych na wiele sposobów. Serwuje się także ciasto z owocami morza z dodatkiem czerstwego pieczywa lub herbatników.
KANADA PÓŁNOCNA
To przede wszystkim trzy terytoria: Jukon, Nunavut i Terytoria Północno-Zachodnie. Tu klimat jest raczej surowy, a zimy mroźne. Okoliczne tereny zamieszkuje głównie rdzenna ludność (Inuici), która z racji warunków klimatycznych musi odpowiednio tłusto się odżywiać. Do wielu składników nie ma dostępu, brakuje warzyw i owoców. Dominują potrawy z mięsa bizonów, łosi i kóz oraz ryb takich jak łosoś i dorsz. W najdalej wysuniętych na północ zakątkach Nunavut królują dania z mięsa zwierząt takich jak foki, zające polarne i morsy oraz ryb (np. palia alpejska).