TOP 5 atrakcji Szklarskiej Poręby

Śladami Walończyków

Zanim o atrakcjach Szklarskiej Poręby usłyszeli turyści i narciarze, bogactwo tego regionu odkryli pochodzący z terenów Belgii i północnej Francji średniowieczni poszukiwacze skarbów. Nazywali się Walończykami, a w Karkonosze przybyli skuszeni występującymi w tym rejonie szlachetnymi kamieniami. Dawne rytuały i tradycję wydobywania cennych kruszców do dziś pielęgnuje Sudeckie Bractwo Walońskie. Prawdziwych historii o tym tajemniczym ludzie najlepiej posłuchać z pierwszej ręki – w Starej Chacie Walońskiej w tradycyjnej czerwonej pelerynie i kapeluszu przywita nas Zielarz.

Przechadzając się wzdłuż gablot z ziołami i minerałami, słucham jego opowieści o stojącym na straży karkonoskich bogactw legendarnym Duchu Gór oraz o regułach według których żyła zamknięta i elitarna społeczność Walonów. „Mężczyźni byli od pracy, czyli wydobywania szlachetnych kamieni, ale jej cyklem i tradycyjną oprawą rządziły wiedźmy – takim mianem określano mądre doświadczone kobiety.”

Cenne złoża odkrywali m.in. dzięki obserwacji przyrody, przebiegu żył wodnych oraz magicznym praktykom... Z chatki Walończyków położonej na trasie pieszego Szlaku Walońskiego niedaleko już (20 min piechotą) do Wodospadu Szklarki. Kaskady wody z szumem spadają tu z wysokości 13 metrów, lądując u stóp Schroniska Kochanówka, w którym jak wszędzie w Szklarskiej Porębie o tej porze roku napić się można grzanego wina.

Szklarska Poręba mekką artystów

Przenieśmy się na chwilę do Szklarskiej Poręby czasów powojennych. Miejscowość zostaje wcielona do Polski w 1945, a dotychczasowi mieszkańcy uciekają do Niemiec, pozostawiając po sobie do dziś zachowaną drewnianą willową zabudowę. W położonej w dolinie rzeki Kamiennej miejscowości zaczyna osiedlać się polska ludność. Malownicze krajobrazy Gór Izerskich i Karkonoszy, krystalicznie czyste powietrze i cisza przyciągają zwłaszcza artystów.

W Szklarskiej Porębie osiedla się m.in. Jan Sztaudynger, uznany autor fraszek, a w położonym w środku lasu samotnym drewnianym domku zakochują się Wlastimil Hofman z żoną. Dziś domem malarza-symbolisty, ucznia Jacka Malczewskiego, opiekuje się Wacław Jędrzejczak, przyjaciel nieżyjącego już artysty. Pan Wacław pokazuje nam jego pracownię – pełne kubki pędzli, tubki farb, ściany gęsto obwieszone malarskimi płótnami. „Spokój tego miejsca i krajobrazy urzekały go i inspirowały. Do portretów pozowali Wlastimilowi mieszkańcy Szklarskiej Poręby, a malował do końca swoich dni”, wspomina pan Wacław.

Kiedy na drugi dzień odwiedzamy Galerię Fotografii Artystycznej Jana i Janiny Korpal, prócz ducha dawnej Szklarskiej i górskich krajobrazów uwiecznionych na zdjęciach nieżyjącego już Jana Korpala, rozpoznaję także salonik i pracownię Wlastimila Hofmana, po których chodziłam dzień wcześniej. Przez chwilę czuję, że czas stanął w miejscu, podczas gdy ujmująca pani Janina, wdowa po fotografie, o dawnych czasach opowiada jak gdyby przyjaciół z „Wlastimilówki” odwiedzała zaledwie wczoraj.

Szklarska Poręba pozostaje przyjazna artystom do dziś. Działa tu Kolonia Artystyczna, odbywają się plenery malarskie i fotograficzne, a w Muzeum „Dom Hauptmannów” wernisaże i wystawy miejscowych artystów.

Nocne atrakcje Szklarskiej Poręby

Zasięgamy języka u miejscowych i wybieramy się do Oberży u Hochoła. W staropolskim, klimatycznym wnętrzu wesoło trzaska ogień w kominku, podczas gdy my pochłaniamy zasłużone polędwiczki zawijane w boczku oraz polecany przez wszystkich tutejszy numer 1 – ziemniaki zasmażane z cebulką, papryką, pieczarkami i boczkiem. Ale co dalej?

Piątek wieczór – nadszedł czas na sprawdzenie, czy oprócz staropolskiej kolacji i nart Szklarska Poręba ma do zaoferowania coś więcej. Wybieramy się do klubu muzycznego Jazgot. Wewnątrz ceglane ściany i... bar, żaden tam kontuar, ale najprawdziwszy bar z rzędami obiecująco wyglądających butelek i szpalerem krzeseł jakiego nie powstydziłaby się porządna knajpa w dużym mieście. Z upływem wieczoru, gdy restauracje dookoła pustoszeją, tu w Jazgocie robi się coraz ciaśniej, a na scenę wychodzi zespół.

Z wygodnej kanapy, przyjemnie zmęczona po debiucie na nartach biegowych, obserwuję uwijającego się barmana, swobodnych lokalesów i zaskoczonych klubowym odkryciem turystów. Nad stolikiem wisi plakat z kalendarzem wydarzeń na najbliższy miesiąc. Lista jest imponująca, w oczy rzuca mi się Sidney Polak, Indigo Tree i beach party. „Zawsze tyle się u was dzieje?”, pytam Edytę, która założyła z mężem Jazgot. „Od początku idziemy na całość, nie uznajemy półśrodków!”, śmieje się Edyta. „Jeśli jest koncert, przez klub przewija się i 200 osób, jeśli organizujemy plażowe party, na podłogę wsypujemy 6 ton piasku i stawiamy leżaki, a z baru robimy Hawaje!”. W takie noce Jazgot cichnie dopiero o świcie...

Gdzie spać i zjeść w Szklarskiej