Mimo oddziaływania innych kultur, mistrzowie kuchni tajskiej wykształcili też swoje własne reguły komponowania posiłków. Główną jest zasada pięciu smaków i według niej powstaje niemalże każdy tajski posiłek. Dania powinny mieć w sobie ostrość, słodycz, gorycz, kwaśność i słoność. Ta zasada nawiązuje do zasady harmoniiuznanej przez Tajów za istotę udanego i spełnionego życia.
Pojęcie kuchni tajskiej nie ogranicza się tylko do Tajlandii. Należy zaznaczyć, że duża cześć plemion tajskich zamieszkuje też Wietnam i Laos, gdzie również kultywowany jest dorobek tajskich przodków.
Regionalne smaki kuchni tajskiej
Kuchnia tajska jest dosyć specyficzna i w dużej mierze bazuje na naturalnym bogactwie przypraw i ziół. Jest też zróżnicowana pod względem produktów i składników używanych w danym regionie.
Wyróżnia się północną, północno-wschodnią, południową i centralną Tajlandię. Dania południowe bazują głównie na mleku kokosowym i owocach morza, które mieszkańcom z północy kraju są obce. Ci natomiast, rozsmakowali się w łagodnych daniach na bazie mięsa wieprzowego i delikatnych warzyw.
Najostrzejszą kuchnią jest kuchnia północno-wschodnia, która charakteryzuje się dużą zawartością chili i wyrazistych przypraw. Popularnym daniem w tym regionie jest larb czyli pikantna sałatka z mięsem, cebulą, chili, czy tom saep – kwaśna, pikantnta zupa.
Ryż i zioła to podstawa
Niezależnie od regionu, jako główne danie zawsze serwowany jest ryż, a do niego rozmaite dodatki. Najbardziej popularnym jest ryż jaśminowy – bardzo aromatyczny i delikatny.
Wszelkie dodatki mięsne czy rybne podawane do ryżu są wzbogacane aromatycznymi przyprawami i ziołami. Te ostatnie mogą być zarówno świeże, suszone lub mielone. Dzięki nim dania stają się bardziej intensywne w smaku, kolorze, zapachu i mocniej oddziałują na zmysły.
Tajowie wierzą również w zdrowotne znaczenie wszelkich ziół, które maja leczyć nie tylko ciało, ale i duszę. Wyznają, podobnie jak Chińczycy, filozofię Yin i Yang, czyli zasadę harmonii we wszechświecie i stosują ją również w kuchni.
Ryż jest podstawą kuchni tajskiej. Fot. Shutterstock.com
Kuchnia tajska – metody przygotowania posiłków
Oprócz wspaniałych przypraw, kuchnię tajską wyróżnia szereg metod i sposobów przyrządzania jedzenia, opracowywanych przez wieki przez tutejszych mistrzów kuchni. Dawniej do gotowania nie używano żadnych metalowych naczyń, a te były zastępowane glinianymi.
W miarę rozwoju kultury i sztuki kulinarnej oraz dzięki wpływom innych kuchni świata zaczęły pojawiać się woki czy naczynia do gotowania na parze, które są również popularne w innych kuchniach azjatyckich. Wiele kuchennych przyrządów pojawiło się też za sprawą państw zachodnich i rozwijającego się handlu międzynarodowego.
W kuchni tajskiej zachowało się wiele starodawnych metod przygotowania jedzenia. Jedną z nich jest np. grillowanie warzyw czy mięs oraz owoców morza, najczęściej krewetek, a zwłaszcza krewetek tygrysich – bardzo popularnych w Tajlandii. Podaje się je z obowiązkowym ryżem lub jako przekąskę ze słodko-kwaśnym sosem.
Sałatki według tajskiej receptury
W Tajlandii niezwykle popularne są wytrawne sałatki – yam, przyrządzane według tajskiej receptury. Są one lekkostrawne, a używane do nich sosy nie zawierają tłuszczu. Wszelkie tajskie sałatki niezależnie od tego, czy będzie to sałatka krewetkowa, czy z wieprzowiną, skrapiane są sosami tajskimi np. sojowym, rybnym lub po prostu sokiem z limonki. Dzięki temu sałata ma wytrawny smak i jest dietetyczna.
Oczywiście dodawane są do nich naturalne przyprawy oraz bardzo często beztłuszczowy i pozbawiony cholesterolu makaron ryżowy.
Różnorodność kuchni tajskiej – najpopularniejsze dania
W stolicy Tajlandii – Bangkoku, najlepiej widać zróżnicowanie kuchni tajskiej. Niemalże wszędzie można spotkać drobne stragany, bary oraz ekskluzywne restauracje serwujące swoje specjały.
Do najczęściej spotykanych i najbardziej charakterystycznych dań tajskich zalicza się pad thai, czyli makaron ryżowy smażony z rybą, cukrem, orzechami i sokiem z limonki.
Często serwuje się również smażony ryż z dodatkiem pasty krewetkowej, wieprzowiny i warzyw – danie nosi nazwę khao khluk kapi.
Wiele tajskich dań wywodzi się z tradycji i sztuki eleganckiego serwowania i przystrajania potraw np. kwiatami lub pięknie wycinanymi, wręcz rzeźbionymi warzywami. Jest to tzw. nurt kuchni pałacowej. Tak misternie przygotowane potrawy nadal wywołują zazdrość mistrzów kuchni z zachodu.
Kuchnia tajska przez swoją świeżość i charakterystyczny smak zdobyła fanów również na innych kontynentach.